Forum serialu Zorro

ZORINA13

Tadeusz Mostowicz (przydomek Dołęga dodał w latach 20 XX wieku )urodził się w latach 10 sierpnia 1898 roku. Ojciec był adwokatem ,matka zaś zajmowała się rodzinnym majątkiem w Okuniewie i opieką nad dziećmi.
Dzięki protekcji wuja został dziennikarzem 'Rzeczpospolitej '. Krytykował zamach majowy i sanacje. Za poglądy zapłacił wysoką cenę -pobity przez zwolenników władzy ,ledwo uszedł z życiem. Stracił słuch w jednym uchu i zachorował na serce.
W końcu debiutancka powieść 'Ostatnia brygada 'otworzyła mu drzwi do wielkiej kariery.
Brylował na salonach ,romansował i stylizował się na anielskiego dandysa.
Miał dystans do swojej twórczości. - Ja nie piszę ,ja zarabiam -mówił.
41 -letni pisarz zginął 20 września. Okoliczności jego śmierci nie wyjaśniono do dziś.

Urzędnik magistratu Franciszek Murek zostaje zwolniony z pracy na skutek bezpodstawnych oszczerstw na temat jego rzekomej lewicowej przeszłości politycznej. Po utracie państwowej posady przyjmuje tożsamość cudzoziemca Franza Klamma i robi karierę w arystokratycznych salonach Warszawy jako mistrz okultyzmu...
Scenariusz serialu powstał na podstawie niezwykle popularnych powieści Tadeusza Dołęgi-Mostowicza zatytułowanych „Drugie życie Doktora Murka” i „Doktor Murek zredukowany”.

Kronikarz56

Czy mam rozumieć, że jesteś gotowa na opowieść o przygodach doktora Murka? Warto sobie omówić obie powieści i obie ich ekranizacji Smile

ZORINA13

Proszę napisać.

Kronikarz56

"DOKTOR MUREK ZREDUKOWANY" - powieść Tadeusza Dołęgi-Mostowicza, pierwsza część dylogii o przygodach doktora praw Franciszka Murka. Powieść bardzo aktualna w kwestii bezrobocia, braku pracy, traktowania prostych ludzi przez prawo, jak również niesprawiedliwości społecznej.

Franciszek Murek jest doktorem praw i pracuje w magistracie jednego większego miasta. Jako syn chłopów zdobył wykształcenie dzięki pewnego księdzu, który po śmierci zapisał jemu i jeszcze dwóm chłopcom swój majątek z zastrzeżeniem, aby go przeznaczyli na zdobycie wykształcenia. Murek jest zaręczony z panną Nirą Hożyńską, która chce wyjść za niego jedynie dlatego, że jest on dobrą partią, sama bowiem jest zakochana w aferzyście Junoszycu. Gdy Junoszyc przychodzi do Murka z propozycją zrobienia "dobrego interesu", Murek, który jest uczciwym człowiekiem i wyczuwa tu przekręt, odmawia zaakceptowania projektu Junoszyca. Ten mści się na nim, rozpowiadając o Murku podłe plotki, jakoby był kiedyś komunistą, a obecnie miał kontakty faszystowskie. Ludzie odwracają się od Murka, a wkrótce potem zostaje zwolniony z pracy pod pretekstem redukcji etatów. Nie może też znaleźć nowej pracy, ponieważ jego zwierzchnicy wyrobili mu bardzo kiepską opinię u innych pracodawców. Murek z trudem znajduje w końcu pracę u pewnego Żyda, ale nie zabawia tam długo, gdyż Żyd odkrywa w końcu plotki na jego temat i Murek znów ląduje na bruku. Próbuje znaleźć pracę u pana Ludwika Starskiego, właściciela biura podróży, ale odkrywa, że jego biuro to tak naprawdę przykrywka dla handlu żywym towarem i odmawia. Dalej jest bezrobotny. Do tego jego narzeczona Nira, za radą Junoszyca, nie zrywa zaręczyn, tylko wyjeżdża do Warszawy i zamieszkuje u swojej kuzynki, panny Miki Bożyńskiej. Jednocześnie wdaje się w intensywny romans z Junoszycem i wraz z nim dokonują kilku afer. Murek załamany wdaje się w romans ze służącą Karolką, która potem twierdzi, że jest z nim w ciąży. Płaci jej więc, ile może, a potem jedzie do Warszawy, gdzie szuka zatrudnienia. Nie może nigdzie go znaleźć, więc łapie co się da. Najpierw pisze nielegalnie dla swoich klientów podania do sądu, aż zostaje pobity przez konkurencję. Potem musi nosić bagaże na kolei, a także wynosić śmieci z domów, w co wciąga go cwaniaczek warszawski Cipak. Z jego pomocą Murek znajduje sporo klientek do wynoszenia śmieci i zarabia na tym dość dobrze. Wciąż posyła pieniądze Karolce, jednocześnie próbuje kontynuować związek z Nirą, nie dostrzegając, że jej kuzynka, panna Mika, jest w nim zakochana. Gdy ojciec Miki bankrutuje i popełnia samobójstwo, Nira okłamuje Murka, że wyjeżdża do Paryża z Junoszycem, rzekomo po to, aby pomóc kuzynce dojść do siebie. W rzeczywistości wciąga się w afery swego kochanka. Murek pracuje, nocuje po noclegowniach, gdzie zyskuje przydomek Trzewik. Pewnego dnia spotyka Mikę, której nie poznaje, a która poznaje jego i zaprasza go do siebie. Oboje się ze sobą zaprzyjaźniają. Mika wyjawia mu prawdę o Nirze i o tym, że po aresztowaniu Junoszyca we Francji, Nira uciekła z nowym kochankiem. Załamany Murek chce popełnić samobójstwo, ale rezygnuje z tych planów. Potem wciąga się z czasem w szeregi KPP (Komunistycznej Partii Polskiej), dzięki której dostaje dobrą pracę i na której polecenie jedzie do rodzinnego miasta, aby odebrać tajemniczą przesyłkę. Odbiera ją od Ludwika Stawskiego, który też jest agentem partii. Odwiedza Karolkę i odkrywa, że ta nigdy nie była z nim w ciąży i oszukała go, aby wyciągnąć od niego pieniądze. Wściekły bije ją i demoluje jej mieszkanie. Odkrywszy, że w paczce są mikrofilmy ważnych wojskowych obiektów, chowa je w skrytce na poczcie, a paczkę niszczy, partii zaś wyznaje, że musiał ją zniszczyć z powodu kontroli w pociągu. Do tego dostrzega w KPP fałsz i zakłamanie, ukrywane pod płaszczykiem równości dla wszystkich ludzi. Jest coraz bardziej zgorszony tym, co widzi wokół siebie, traci zaufanie i życzliwość do całego świata. Przenosi się za zarobione pieniądze do pewnego noclegu, gdzie spędzają czas podejrzani osobnicy, w tym tancerka kabaretowa Arletta, dziewczyna szefa groźnej bandy, Czarnego Kazika. Arletta zakochuje się w Murku i wciąga go w szeregi bandy. Namówiony przez nich, postanawia wziąć z nimi udział w napadzie na willę aferzysty Czabana.

ZORINA13

DOKTOR MUREK ZREDUKOWANY" -brzmi interesująco. Połączenia moralitetu z filmem szpiegowskim.
Kojarzę ten film z Brodowiczem ,choć tylko mgliście.

Kronikarz56

No właśnie i jeszcze ma co nieco w sobie romansu. W ogóle Dołęga-Mostowicz lubił wątki szpiegowskie. Pojawiają się one w kilku jego książkach.

A film "DOKTÓR MUREK" z 1939 roku łączy w sobie fabułę obu książek, ale pominęli w nim całkowicie wątek polityczny i szpiegowski. W filmie zagrały same gwiazdy:
Franciszek Brodniewicz jako Franciszek Murek
Nora Ney jako Arletta
Jadwiga Andrzejewska jako Mika Bożyńska
Stanisław Sielański jako Cipak
Aleksander Zelwerowicz jako dyrektor Czaban (w filmie Czabran)
Mieczysława Ćwiklińska jako Czabranowa
Lidia Wysocka jako Tunka Czabran
Ina Benita jako Karolka
Kazimierz Junosza-Stępowski jako Junoszyc (w filmie Jazwicz)
Maria Żabczyńska jako pani Kuzykowa

Perełką filmu jest też doskonała muzyka skomponowana przez samego Władysława Szpilmana. Warto zauważyć, że w filmie Murek jest bardziej ofiarą ludzi, którzy go wciągają w swoje gierki, a w książce stopniowo sam stawał się nikczemnikiem, tutaj jest zaś bardziej zagubiony w tym wszystkim, co robi.

ZORINA13

Po filmie Pianista nie trzeba nikomu tłumaczyć kim był Władysław Szpilman.

Kronikarz56

To prawda. A jesteś ciekawa, jak wyglądały dalsze losy doktora Murka, gdy już przeszedł na Ciemną Stronę Mocy?

ZORINA13

Tak opowiadaj.

Kronikarz56

Uprzedzam wszak, że ta opowieść nie będzie już opowieścią o dobrym człowieku, który zachowuje swoje zasady pomimo ciężkich chwil. To opowieść o dobrym człowieku, który przystaje do przestępców i staje się skończonym łotrem. To chyba też jedyna powieść Dołegi-Mostowicza, która kończy się smutnie, choć autor uzasadniał to tym, iż musiał tak zrobić, bo gdyby ją zakończył dobrze, oznaczałoby, że antagonista nie ponosi kary za swoje zbrodnie, a pisarz jako moralista nie mógł na to pozwolić. Poza tym to nie miała być opowieść o upadku i odkupieniu. Nie tym razem. To miała być opowieść o upadku szlachetnej jednostki przemienionej w łotra. Jesteś zatem gotowa na tę mroczną opowieść? Smile

ZORINA13

Jestem bardzo ciekawa.
[/img]

Kronikarz56

"DRUGIE ŻYCIE DOKTORA MURKA" - powieść Tadeusza Dołęgi-Mostowicza. Druga część dylogii o przygodach doktora praw Franciszka Murka.

Franciszek Murek przyłącza się do bandy przestępczej Czarnego Kazika. Bierze z nią udział w napadzie na willę dyrektora Czabana. Podczas napadu ma stać na czatach z bronią w ręku i zabić każdego, kto będzie uciekał. Napaść udaje się, bo Czabana nie ma w domu, są tam tylko jego żona, córka Tunka i jej ukochany, sekretarz Czabana. Ten ostatni podczas włamania ucieka z teczką pełną akcji i obligacji. Murek wyrywa mu ją, ale nie jest w stanie go zabić i ucieka. Ponieważ domyśla się, że Czaban zastrzeże numery akcji i nie będzie można ich spieniężyć, chowa je na starym cmentarzu. Potem próbuje swoich sił w napadaniu na ludzi na ulicy, ale już po pierwszym razie szybko rezygnuje z tego. Widząc w gazecie ogłoszenia o wróżbitach, postanawia zostać jasnowidzem i tak zacząć robić karierę. Jako doktor nauk okultystycznych Otto Klem wynajmuje mieszkanie, kupuje niezbędne przedmioty i zostaje jasnowidzem. Z czasem odnajduje go Arletta, kochanka Czarnego Kazika, która ma za zadanie wymusić na Murku oddanie teczki z obligacjami. Zamiast tego Arletta, która zakochuje się w Franciszku, wciąga kochanka w pułapkę i zabija go, spychając go przez okno z piątego piętra. Potem wprowadza się do Murka i razem zaczynają szukać naiwnych klientów, w czym pomaga im pewien fryzjer, a także dawny detektyw pozbawiony licencji. Z ich pomocą zdobywają różne ciekawostki o ludziach, którzy potem odwiedzają Otto Klema i które on przedstawia jako rzekome swoje wizje. Od czasu do czasu też Murek i Arletta szantażują co bogatsze kobiety wdające się w romanse, ale poprzestają zawsze tylko na jednym pobraniu pieniędzy od klientki i na tym koniec. Gdy pewnego dnia przychodzi do niego Czaban, poszukujący swojej teczki z obligacjami, Murek z różdżką prowadzi go na cmentarz, gdzie "cudownie" odnajdują teczkę. Czaban sprzedaje akcję i połowę ich wartości oddaje Murkowi, którego coraz częściej prosi o pomoc, a z czasem obaj zaczynają robić wspólnie interesy. Pewnego dnia Murka odwiedzają dwaj bandyci z bandy Czarnego Kazika, którzy grożą zdemaskowaniem go, jeśli ten nie będzie im płacił. Murek odwiedza więc dawnego kompana z KPP, stolarza Kuzyka, któremu wmawia, że policja wpadła na trop partii i bandytów go prześladujących przedstawia jako tajniaków. Kuzyk zabija bandytów, ale sam ginie z ręki Murka, który boi się, że w razie wpadki stolarz go wyda policji. Dla niepoznaki Murek goli też swoją brodę, którą od dawna nosi. Zaczyna też się zalecać do panny Tunki, córki Czabana. Ta jednak ma narzeczonego, któremu się wydaje, że gdzieś już Murka widział. Zaniepokojony Franciszek podczas wróżenia z ręki wmawia chłopakowi, że cierpi on na urojenia i może go dopaść choroba psychiczna. Zaniepokojony sekretarz tak się tym przejmuje, że w końcu odwożą go do szpitala dla nerwowo chorych. Murek czuje jednak wyrzuty sumienia z powodu tego, co się stało. Szukając ukojenia, spotyka pannę Mikę Bożyńską, która wciąż jest w nim zakochana i aby o tym zapomnieć, związała się z pewnym malarzem, który jedynie żeruje na niej i kobieta musi go utrzymywać. Murek chce powiedzieć kobiecie, aby dała sobie z nim spokój, ale nie jest w stanie tego zrobić, gdyż czuje się na to zbyt podły. Wkrótce zostają ogłoszone zaręczyny jego i Tunki. Murek musi jednak pozbyć się Arletty, której coraz bardziej się obawia. Wmawia jej, że muszą uciekać do Argentyny przed policją i muszą zrobić to osobno, po czym sprzedaje ją do domu publicznego w Ameryce Południowej, w czym mu pomaga stary znajomy, Ludwik Starski. Zadowolony żeni się z Tunką, ale czuje wyrzuty sumienia z tego powodu. Złość przelewa na Tunkę, wobec której jest na tyle brutalny w czasie nocy poślubnej, że dziewczyna ląduje w szpitale i wychodzi z przykrą diagnozą: nie będzie mogła mieć dzieci. Murek wciąga się w interesy Czabana, który poszukuje ropy naftowej. Poszukiwania te jednak są kosztowne, dlatego Murek zdobywa pieniądze na to, sprzedając z pomocą zdobyte w poprzedniej części plany wojskowe obcemu wywiadowi. Wyrzuty sumienia wciąż go jednak dręczą. Spotyka się potajemnie z panną Miką, którą narzeczony porzucił w ciąży. U niej też spotyka swoją dawną ukochaną, pannę Nirę, która popadła w nędzę. Chce ona wrócić do Murka, ale ten odpycha ją i opiekuje się Miką. W domu panny Bożyńskiej Murek poznaje kilka osobistości. Jeden z panów u niej poznanych, zainteresowany sprawą Franciszka, rozgłasza sprawę jego bezprawnej redukcji i Murek zostaje oficjalnie zrehabilitowany. Dodatkowo sam prezydent Mościcki odznacza go orderem zasług i posypują się propozycje pracy w różnych urzędach. Murek odrzuca je jednak, gdyż nie czuje się ich godzien. Pewnego dnia Mika rodzi synka, któremu nadaje imię Franciszek i niedługo potem umiera. Przed śmiercią prosi Murka, aby ją poślubił i zajął się jej synem. Zostaje na szybko przeprowadzona ceremonia ślubna, po czym Murek bierze pod opiekę synka Miki i adoptuje go wraz z Tunką, która jest przekonana, iż jest to nieślubne dziecko jej męża. Murek czuje jeszcze większe wyrzuty sumienia, obwinia się o to, co spotkało Mikę, że nie zdołał jej pomóc, że nie ostrzegał jej na czas przed jej byłym. Załamany postanawia uciec do Ameryki, przed wyjazdem prosi znajomego Miki (tego samego, który wyjednał mu rehabilitację polityczną), aby odnalazł i uwolnił Arlettę z domu publicznego, a sam rusza rzekomo w interesach dla teścia. Po drodze opuszcza swój służbowy samochód i idzie w drogę, aby dotrzeć na pociąg, którym chce uciec i zacząć żyć znowu jako Franciszek Murek. Dopada go jednak burza, a także widma tych, którzy przez niego cierpieli lub zginęli. Załamany Murek przerażony chowa się do stodoły, ale wyrzuty sumienia nie dają mu spokoju. Doprowadzony przez nie do ostateczności Murek wiesza się na powrozie. Rano właściciel stodoły znajduje go martwego. Przerażony, bojąc się oskarżenia o zabójstwo, wrzuca ciało Murka do rzeki.

ZORINA13

Smutne zakończenie.

Kronikarz56

Tak, dość nietypowe dla powieści Dołęgi-Mostowicza, ale sam autor tłumaczył to tym, że gdyby zakończył szczęśliwie losy Murka po tym, jak ten stał się łotrem, to byłoby tak, jakby pochwalał zbrodnie, czego nie chce.

Na podstawie obu książek, oprócz filmu przedwojennego, powstał też serial z 1979 roku. Główną rolę Franciszka Murka zagrał tam genialny Jerzy Zelnik. Wśród głównych ról pojawili się także m.in. Krystyna Janda jako Arletta oraz Bronisław Pawlik jako Cipak. Pojawił się też Zbigniew Zapasiewicz jako Junoszyc czy Karol Strasburger jako brat panny Miki (wymyślony całkowicie na poczet serialu). Nawiasem mówiąc, serial w pierwszych czterech odcinkach trzyma się fabuły książki, potem jednak stopniowo twórcy poswawolili sobie z fabułą i mocno pozmieniali całą historię. Rozszerzyli postać Cipaka, podkreślili udział panny Miki w działalność komunistyczną (w książce miała przyjaciółkę zaangażowaną w działalność komunistów, ale nie podzielała jej sympatii), a że to czasy PRL-u, to cóż... Komuniści są ukazani jako postacie niezwykle szlachetne, bojownicy o postęp i prawa ludu w Polsce, a policja zwalczająca ich jest ukazana jako banda bydlaków, szantażystów i śmieci, całkowity przejaw polskiego sanacyjnego kapitalizmu - a przypominam, że w książce Dołega-Mostowicz nie zostawił na komunistach z KPP suchej nitki. Dodatkowo jeszcze pokazano, że Czaban to łajdak, w książce był dużo bardziej sympatyczny. Jego córka Tunka, w książce dobra panna z zasadami i dziewica przed ślubem z Murkiem, tutaj jest dość swawolna, ma romans z bratem Miki i zachodzi z nim w ciążę, co potem "załatwia" jej ojciec, zabierając ją na aborcję, aby "była czysta" przed ślubem z jego wspólnikiem, czyli Murkiem. Dość mrocznie, powiem Ci. Serial jest naprawdę dobry, ale... Odnoszę wrażenie, że twórcy za mocno sobie poswawolili z poprawnością polityczną ówczesnych czasów, czyli komuniści są the best, a sanacja i bogacze są do niczego, delikatnie mówiąc. A każdy bogaty z czasów sanacji to był albo bydlak i łajdak wyzyskujący bez wyjątku klasę robotniczą, albo w najlepszym razie naiwniak chcący pomagać innym, ale padający ofiarą tych strasznych rekinów finansjery, jakich tu pełno.

ZORINA13

Jakie czasy ,taka propaganda.